Aanpassingen toewijzingsbeleid ateliers 's-Hertogenbosch. Verbetering?

In mijn eerdere blogs: Atelierleed, Doofpot, Gesloten bolwerk heb ik mijn ervaringen geschetst met het toewijzingsbeleid van ateliers door de Atelierbeheerstichting (ABS) te 's-Hertogenbosch.


Het komt er op neer dat je je als atelierzoekende bij de Atelierbeheerstichting kunt inschrijven om voor vrijkomende ateliers (in beheer bij de ABS) in aanmerking te komen. Hier betaal je ook jaarlijks een bijdrage voor. Echter als er bij een collectief zoals o.a. : Bartjesschool, De Vlieger, Nova Zembla of Willem II een atelier vrijkomt, bepaalt het collectief of ze je wel of niet in het collectief vinden passen. Welke criteria daarvoor worden gehanteerd, wordt vooraf niet kenbaar gemaakt. Over de keuze hoeft het collectief ook geen verantwoording af te leggen aan de ABS. Deze procedure is dus verre van transparant en zet de deur wagenwijd open naar vriendjespolitiek, bevoordeling en discriminatie. Ook je inschrijftijd en urgentie worden gewoon terzijde geschoven als het even niet uitkomt.

Nadat ik in onaangenaam in aanraking gekomen was met deze fraudegevoelige toewijzingspraktijken, heb ik tegen deze gang van zaken geageerd. Het heeft echter heel veel moeite gekost om mijn bezwaren überhaupt gehoord te krijgen. Uiteindelijk heb ik een brief hierover aan de Gemeenteraad geschreven. Immers, de Atelierbeheerstichting wordt gesubsidieerd door de Gemeente 's-Hertogenbosch en ondersteunt daarmee indirect ook dit dubieuze beleid.

Over de kwestie heb ik gesproken met Ad van Niekerk (hoofd Cultuur Gemeente 's-Hertogenbosch) en Janne van Wijnen (beleidsmedewerker Cultuur). Zij hebben vervolgens met de Atelierbeheerstichting gesproken. Hier zijn onderstaande punten, welke aan mij werden teruggekoppeld,  aan de orde geweest:

1. Tussen de belangen van de collectieven en de atelierzoekende zal altijd enige spanning blijven: de zoekende kunstenaar is gebaat bij toekenning van het atelier waarvoor hij belangstelling heeft, het collectief heeft belang bij een kunstenaar die past in het collectief. Transparantie over ieders rol aan de voorkant is daarom erg belangrijk. Om hieraan tegemoet te komen stelt ABS voor om in het vervolg aanwezig te zijn bij de gesprekken die de collectieven (een afvaardiging) voeren met de door ABS voorgedragen kandidaten. Hiervan zal ook verslag worden gemaakt.
2. Ook zal ABS op de website de rol van de ABS versus de rol van de collectieven binnen de toewijzingsprocedure duidelijker beschrijven.
3. Binnen de collectieven is het gebruikelijk dat bij het vrijkomen van een atelier er altijd, met medeweten en instemming van ABS, intern wordt doorgeschoven. Deze procedure zal ABS duidelijk opnemen op de site van ABS.
4. De toewijzingsregels staan op dit moment niet op een in het oog springende plek op de website van ABS. ABS zal de regels naar een prominentere plek verplaatsen.
5. ABS stelt een klachtenregeling op en plaatst die op de website. Deze is eind dit jaar operationeel.
6.  Urgentie van individuele kandidaten is voor ABS geen criterium. Wel is het zo dat als er een tijdelijk ateliercomplex moet sluiten, de huurders met voorrang door ABS worden behandeld bij plaatsing in een nieuw tijdelijk beschikbaar gekomen complex. In sommige gevallen worden deze huurders met voorrang geplaatst in vrijkomende ateliers die dan niet als beschikbaar op de website vermeld worden.

Er verandert dus wel het een en ander. Positief zou je zeggen. Maar als je punten goed leest, zie dat er eigenlijk nog steeds alle ruimte is om de invulling van de vrijgekomen atelierruimte naar eigen inzicht aan iemand toe te kennen.

1. Bij dit punt wordt gesproken over transparantie over ieders rol. Maar over rechten wordt niet gesproken. Dus in hoeverre worden hier de inschrijftijd bij de ABS, evt. in combinatie met urgentie, meegewogen in het besluit? Wat kun je verwachten van de rol van de ABS bij de gesprekken. Alleen verslaglegging?
2. Ook bij dit punt lijkt het er op dat er straks op de website van de ABS wordt uitgelegd dat de collectieven bepalen wie er straks in het atelier komt. 
3. Dit is een bekende situatie welke niet ter discussie heeft gestaan.
4. Is een verbetering. Maar ook de toewijzingsregeling dient verbeterd te worden.
5. De inhoud van de regeling in combinatie met de rechten van de atelierzoekende (die nog nog nergens vernoemd zijn), moet uitwijzen of dit gaat werken.
6. Dit punt vond ik een droevig slot van de hele opsomming en bewijst naar mijn mening dat de slogan 'ABS geeft kunstenaars de ruimte' onvoldoende terug te vinden is in het beleid. Eigenlijk staat er: 'Je zoekt het maar uit!'

Dus wat er nog gebeuren:

• Inschrijftijd en urgentie moeten worden meegewogen bij de toekenning van ateliers.
• De stem van de collectieven mag niet allesbepalend zijn. Andere factoren dienen ook meegenomen te worden.
• De rechten van de atelierzoekende (inschrijftijd en urgentie) moeten worden erkend door de ABS en worden beschreven op de website van de ABS.

Ik heb de afdeling Cultuur gewezen op de tekortkomingen van de huidige afspraken. Alle goede initiatieven ten spijt, het risico is levensgroot aanwezig dat er weinig zal veranderen in de positie van de atelierzoekende.

Reactie Gemeente: De Gemeente gaat ervan uit dat de ABS de gemaakte afspraken nakomt en dat dat een verbetering betekent ten opzichte van de huidige situatie. Mochten er alsnog klachten zijn dan zal de dan ingestelde klachtencommissie deze in behandeling nemen. 

Ik ben dus erg benieuwd hoe een en ander straks gaat uitpakken. Ik hoop op een echte verbetering. Zeker nu er zoveel panden door de Gemeente worden verkocht en veel kunstenaars op straat komen te staan. Lees ook: Gemeente verkoopt vijf atelierpanden
Het is afwachten.......

Atelier PK14